1. GÜN
Açılışta Kanada’nın yerli haklarından Wanda Whitebird yerel dilde bir dua okudu ve Yerel halkı temsilen Şef Bryan LaForme “hoşgeldiniz” konuşması yaptı.
Kongrenin yapıldığı Sheraton Hotel’in sendikalı çalışanları adına işyeri temsilcisi kısa bir konuşma yaptı.
Daha sonra FIA Başkanı Agnete Haaland açılış konuşmasını gerçekleştirdi. Ardından Genel Sekreter Dominick Luquer 4 yıl önce Marakeş’te yapılan son Kongre raporunu ve son 4 yılda yapılanları özetledi.
BÖLGE VE DİL GRUPLARININ SUNUMLARI
Kahve molasının ardından bölgesel grupların sunumları yapıldı. İlk olarak İskandinav Ülkeleri Grubu raporunu sundu ve özellikle telif hakları konusunda yaptıkları çalışmaları aktardı. Özelikle de dijital medyadaki hakların kullanılması ile ilgili yapılan tartışmaları aktardı. Afrika Grubu’nun sunumunda ise FIA’nın ve Equity (Birleşik Krallık Oyuncular Sendikası) ‘nin destekleri ile gerçekleştirilen eğitim çalışmaları sayesinde Gana’ da sendikalı oyuncu sayısının 500’den 1000’e çıktığını aktardı. Afrika’daki örgütlenmenin giderek artacağını belirtti. Kuzey Amerika ve İngilizce Konuşan Ülkeler Grubu yaptığı sunumda Pekin’de WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü) toplantısında imzalanan icracı sanatçıların haklarını korumaya yönelik anlaşmanın önemini vurguladı ve bununla ilgili yapılan çalışmalardan söz etti. “Hobbit”, “Vikingler”, “Tudors” gibi devam eden bir çok sinema ve dizi yapımında yaşanan örgütlenme sorunlarını aktardı. Fransızca Konuşan Ülkeler Grubu Madagaskar, Kamerun gibi Fransızca konuşan Afrika ülkeleri ile yaptıkları ortak çalışmalar konusunda bilgi verdi. İspanyolca Konuşan Ülkeler Grubu serbest meslek sahibi olarak değil kültür işçisi olarak tanımlamak için yaptıkları çalışmaları aktardı. Avrupa grubu EuroFIA toplantılarının sonuçlarını Equity Genel Sekreter Christine Payneaktardı. Genel olarak toplu sözleşme süreçlerini ve WIPO anlaşmasının oyunculara etkisini anlattı.
FIA Yönetim Kurulu Üyesi, Danimarka Oyuncular Sendikası’ndan Björn Höberg-Petersen, FIA tüzüğünde yapılmasını teklif ettikleri değişikliklerle ilgili bir sunum yaptı.
1. PANEL: KÜLTÜR VE SANATIN DESTEKLENMESİ, SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ENDÜSTRİ
ÇASOD (Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği) Yönetim Kurulu Üyesi Derya Durmaz ve Oyuncular Sendikası Genel Başkanı Memet Ali Alabora‘nın moderatörlüğünü yaptığı panele Kanada Medya Fonu Başkanı ve CEO’su Valerie Creighton, Güney Afrika Oyuncular Sendikası Sekreteri Carlynn de Waat-Smit, Kültürel Çeşitlilik Koalisyonu Uluslararası Federasyonu Genel Sekreteri Charles Vallerand, Kanada Medya Prodüksiyon Birliği Başkanı ve CEO’suMicheal Hennesy katıldı.
Durmaz Türkiye’de sinemaya yapılan kamu fonu desteğini anlattıktan sonra Alabora Şehir ve Devlet Tiyatroları çevresinde dönen tartışmalar ve buna karşı yapılan eylem ve çalışmalar hakkında kısa bilgi verdi. 16-22 Haziran arasında yapılan ve 7 gün, 24 saat kesintisiz süren Sanat Maratonu ile ilgili bir sunum yaptı.Moderatörlerin açılış sunumlarından sonra Creighton devlet tarafından yılda 500.000.000 Kanada Doları olarak dağıtılan medya fonu hakkında ve bu fon sayesinde kaydedilen gelişmeler konusunda bilgi verdi. Waat-Smit yeni kurulan sendikalarının karşılaştığı sorunları ve Güney Afrika’da sanat alanında kullanılabilen fonları anlattı. Hennesy ise kamu fonu desteği söz konusu olduğunda, görsel işitsel sektöre sadece kültür ve sanatı desteklemek olarak bakmamak gerektiğini, aynı zamanda endüstriyel bir sektörü sürdürülebilir kılmak olarak da görülmesi gerektiğinin altını çizdi. Vallerand ise Karaipler, Pasifik ve Afrika’da kültür ve sanat alanında yaratmaya çalıştıkları fonlara ilgili bilgi verdi. Panelden sonra öğle arası verildi.
Öğle arasından sonra Kanada Parlamentosu’nda Jeanne Le-Ber milletvekili olan oyuncu Tyrone Benskinkatılımcıların selamlayan bir konuşma yaptı. Daha sonra sırayla üye örgütlerin sunduğu önergeler tartışmaya açıldı. Şu önergeler sunuldu:
Fransa, Birleşik Krallık ve Slovenya örgütlerinin sunduğu “Sanat ve Kültür Sektörünün Kamu Fonu İle Desteklenmesi Önergesi”
Namibya Sendikası’nın sunduğu “Namibya Film ve Müzik Sektörünü İyileştirecek Düzenlemeler İçin Oluşturulacak Kampanya Stratejileri İçin Destek Önerge”
Slovenya Sendikası’nın kendi kültür bakanlıkları ile ilgili sunduğu önerge.
Nepal, Brezilya, Kanada ve İspanya örgütlerinin sunduğu kültürel çeşitlilik ile ilgili önerge.
2. PANEL: TÜM OYUNCULAR İÇİN SOSYAL GÜVENCE VE MAKUL ÇALIŞMA KOŞULLARI
İsveç Oyuncular Sendikası Genel Sekreteri Jaan Kolk‘un moderatörlüğünü yaptığı panelde oyuncuların sosyal güvenceleri ve çalışma koşulları üzerinden serbest çalışan olarak değerlendirilmeli ele alındı. Kolk paneli açarken yaptığı konuşmada oyuncuların serbest meslek sahibi olarak görüldüğü durumların çalışma ilişkisini nasıl belirsizleştirdiğini ve nasıl oyuncuların aleyhinde kullanıldığını anlattı. Arjantin Oyuncular Birliği Genel Sekreteri Luis Ali konuşmasının tamamında oyunculuğun neden serbest meslek olarak görülemeyeceğini anlattı. Ve bu yüzden oyuncuların yaşadığı sömürüden örnekler verdi. Avustralya Medya, Eğlence, ve Sanat İttifakı Yönetmeni Sue McCreadie Avustralya’da 1955 yılında verilmiş bir mahkeme kararını örnek verdi. Kaza geçiren bir akrobatın istisna akdi imzalamış olmasına rağmen mahkeme tarafından, işin mahiyetine bakılarak, işçi olduğuna karar verilmesini aktardı.Kanada Oyuncular Sendikası Birliği Yöneticisi Arden Ryshpan ise çocuk oyuncuların çalışma biçimine ve koşullarına dikkat çekti. Onların da serbest çalışan olarak değerlendirilerek sömürüldüğü durumlardan söz etti.
Kahve arasından sonra yeni önergeler değerlendirildi. Değerlendirilen önergeler şunlar:
İcracı Sanatçılar İçin Temel Çalışma Hakları
Serbest Çalışanların Toplu Temsil Hakları
Eğitim ve Ömürboyu Öğrenim
Sendikalaşmayı Geliştirme ve Dayanışma
Sağlık ve Güvenlik Standartlarını Geliştirmek
Çocuk Oyuncuların Korunması
Sağlık ve Güvenlik Standartlarını Geliştirmek ile ilgili önerge İspanya Sendikası ile birlikte ÇASOD, Çocuk Oyuncuların Korunması ile ilgili önerge Oyuncular Sendikası tarafından verildi. Çocuk Oyuncular ile ilgili önergeyi Memet Ali Alabora sundu.
Kanada Oyuncular Sendikası Başkanı Raymond Legault konuşması ve FIA tüzüğü ile ilgili bir önergenin sunumu ile kongrenin ilk oturum günü sona erdi.
2.GÜN
FIA Kongresi’nin ikinci günü Kanada’nın ünlü komedyenlerinden Peter Keleghan’ın konuşması ile açıldı. Crewson konuşmasında kendi ülkelerindeki kültürel üretimi arttırmanın önemini vurguladı. ABD’nin ürettiği yapımlara da yer verilebileceğini ama bu yapımların yerel üretimin önünü kesmemesi gerektiğini, bunun için sanatçıların da elinden geleni yapması gerektiğini belirtti.
3. PANEL: İCRACI SANATÇILARIN FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI
Moderatörlüğünü ACTRA (Kanada Sinema, Televizyon ve Radyo Sanatçıları Birliği) Ulusal Yöneticisi Stephen Waddell‘in yaptığı panel kongreye katılamayan WIPO (Uluslararası Fikri Mülkiyet Örgütü) Genel Başkanı Francis Gurry‘nin video konuşması ile başladı. Gurry Haziran sonunda Pekin’de kabul edilen WIPO “Görsel İşitsel İcraların Korunması” anlaşmasının önemini ve oyuncular başta olmak üzere icracı sanatçılara sağlayacağı faydaları anlattı. Anlaşmada yazanların gerçekleşmesi için oyuncuları sürece dahil olmaya davet etti.
SAG-AFTRA Danışmanı Robert Hadl WIPO anlaşmasının çıkış sürecini aktardı. Amerika Film Birliği Başkanı Yardımcısı Ted Shapiro WIPO anlaşmasının öneminden söz etti ve süreç ile ilgili kendi kişisel hikayesinden örnekler verdi. Belçika’dan AEPO-ARTIS Genel Sekreteri Xavier Blanc anlaşmanın öneminin yanında esas meselesinin anlaşmada yazanların, ulusal yasalara uygulanması konusunda verilecek mücadele olduğunu söyledi. Anlaşmanın tek başına bir şey ifade etmediğini, bugünden sonra yapılması gereken baskıya vurgu yaptı. Moderatör Robert Hadl’a anlaşmanın ABD tarafından yasalara uygulanıp uygulanmayacağını sordu, Hadl da uygulanacağını düşündüğünü anlaşmanın çıkması için 12 yıl çalıştıklarını ABD’de uygulamaya geçmesi için bir 12 yıl daha bekleyemeyeceklerini belirtti. İspanya’dan AISGE/LatinArtis Genel Başkanı Abel Martin Villarejo anlaşmada yer alanların özellikle Latin Amerika ülkelerinde uygulanmasının zorlukların ve bu konuda yapılması gereken çalışmaları aktardı. FIA Genel Başkanı Agnete Haaland WIPO anlaşmasının uygulanmasında en önemli rolün sendikalarda, oyuncuların ve diğer icracıların örgütlenmesinde olduğunu aktardı. Çünkü oyuncunun çalışmadan fikri mülkiyet hakkı olamayacağını vurguladı. Dolayısıyla da çalışma koşullarının ve biçiminin savunucusunun da ancak sendikalar olabileceğinin altını çizdi.
ÖNERGELER
Kahve arasının ardından sırasıyla şu önergeler verildi:
Pekin Anlaşması’nın devamını getirmek için verilen önerge
Fikri mülkiyet hakkının korunması ile ilgili önerge
Fikri mülkiyet hakkının süresinin genişletilmesi için verilen önerge
Dublaj sanatçılarının haklarının korunması için verilen önerge
TOPLAYICI ÖRGÜTLER VE SENDİKALAR
Verilen önergelerden sonra İspanya toplayıcı örgütü AISGE’nin Uluslararası İlişkiler ve Hukuk Yönetmeni Jose Maria Montes toplayıcı örgütler ve sendikaların ilişkisinin önemini vurgulayan bir konuşma yaptı. Konuşmasında toplayıcı örgütlerin ve sendikaların birbirlerinden ayrı düşünülmemesi gerektiğini “böl ve yönet” modelinin oyuncular için bir tehdit olduğunu vurgulayarak dayanışma mesajı verdi. Oyuncunun hem bir işçi hem de bir yaratıcı olduğunu, bu iki tarafının sendikalar ve toplayıcı örgütler tarafından savunulduğunu hatırlattı.
ÖNERGELER
Montes’in konuşmasının ardından 4 önerge daha verildi ve tartışıldı:
Toplayıcı örgütlerle daha sıkı ortaklıklar için verilen önerge
FIA’nın iletişim stratejilerinin geliştirilmesi için verilen önerge
Sanatçıların ülkeler arası hareketliliği için verilen önerge
Sanatta ifade özgürlüğü için verilen önerge
Önergelerin ardından yemek arası verildi.
METAL İŞÇİLERİ İLE DAYANIŞMA
Öğle arasından sonra Kongre’nin yapılmasına katkı sağlayan Birleşik Metal İşçileri Sendikası’ndan Kanada Ulusal Direktörü Ken Neumann oyuncularla dayanışma mesajı iletmek konuşmasını açtı. Metal sektöründe yaşanan gelişmeleri, çok uluslu şirketlerin satin aldığı yerel firmaları ve bu gelişmelerin işçi haklarını nasıl etkilediğini aktardı.
PANEL 4: GLOBAL PRODÜKSİYONLARIN SÖZLEŞMELERİ
Paneli Moderatör Equity UK Genel Sekreteri Christine Payne açtı ve ilk sözü Yeni Zelanda Medya, Eğlence ve Sanat İttifakı Sendika Grubu Başkanı Jennifer Ward-Lealand‘e verdi. Ward-Lealand büyük yapımların Yeni Zelanda’ya ucuz iş gücü için gelip, oyuncuları ve diğer çalışanları çalıştırdıkları olumsuz koşullardan örnekler verdi. Sendikanın kampanyaları ve üyeleri için büyük yapımlarda kazandıkları hakkında bilgi verdi. “Hobbit” filminde verdiği mücadele için tüm salon Ward-Lealand’i alkışladı.
Daha sonra İrlanda Oyuncular Sendikası Başkanı Padraig Murray uluslararası yapımların İrlanda’daki durumu ile ilgili bilgi verdi ve şu an sendikal mücadele verdikleri “Vikingler” yapımı ile ilgili neler yaptıklarını anlattı. SAG-AFTRA, Equity UK ve FIA’nın mücadelelerine verdikleri desteği anlattı.
Murray’den sonra söz alan SAG-AFTRA Eşbaşkanı Roberta Reardon SAG’in 2001’de üyeleri için mecbur tutmaya başladığı yurtdışındaki yapımlarda haklarını koruyan Universal Rule No.1’in tek başına yeterli olmadığını ve sendikalar arasında daha sıkı bir işbirliği oluşturulması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca uluslararası yapımların için ilgili tüm sendikaları dahil edecek toplu sözleşmeler yapılması gerektiğini ekledi ve SAG-AFTRA’nın bunun için çalışmaya hazır olduğunu vurguladı. ABD’nin iki büyük sendikası olan SAG (Screen Actors’ Guild – Ekran Oyuncuları Sendikası) ve AFTRA (American Federation of Television And Radio Artists – Amerikan Televizyon ve Radyo Sanatçıları Federasyonu) bu yılın başında birleşmiş ve “One Union” (“Tek Sendika”) sloganıyla SAG-AFTRA adını almıştı.
En son konuşan UNI MEI (Uni Global Sendikası Medya ve Eğlence Bölümü) Başkanı Johannes Studingeroyuncuların örgütlülüğünün arttırılması için yapılanları ve yapılacakları paylaştı ve bu konudaki uluslararası işbirliklerini aktardı.
Panelin hemen ardından “Uluslararası Ortak Yapımlar Ve ‘Daha İyi Ücretler’ Prensibi” başlıklı önerge tartışıldı.Oyuncular Sendikası Genel Başkanı Memet Ali Alabora yerel sendikaların güçlendirilmesi ve orada gerçekleşen yapımların izlenebilmesi için SAG-AFTRA gibi güçlü sendikaların üyelerinin gittikleri ülkedeki sendika ile bağlantıya geçmelerini önerdi. Bunun yaratacağı etkinin sadece oyuncuların ve yerel oyuncuların çalışma koşullarını değil aynı zamanda set çalışanlarının da çalışma koşullarını gündeme getireceğinden sendikal mücadele açısından etkili olacağının altını çizdi. Önergeye katkıda bulunmak isteyen delegeler de sendikalar arasındaki uluslararası iletişim ağının gerekliliğini belirtti.
PANEL 5: İŞYERLERİNDE EŞİTLİĞİ TEŞVİK ETMEK VE AYRIMCILIĞA KARŞI MÜCADELE
Paneli Moderatörlüğü üstlenen İsviçre’nin Fransızca Konuşulan Bölgesi’nin Gösteri Sanatları Sendikası Genel Sekreteri Anne Papilloud açtı. Özelikle kadınların sektördeki yeri ile bilgiler verdi. Sanılanın aksine oyuncularda iş miktarı, gelir seviyesi gibi unsurların kadınlar ve erkekler arasında eşit olmadığını vurguladı. Papilloud’nun hemen ardından konuşan globalleşme ve iş üzerine araştırma yapan Üniversitelerarası Araştırma Merkezi’nde Araştırmacı olan Dr. Amanda Coles Kanada’da 2011 yılında yapılmış filmlerde kadınların istihdamı ile ilgili yaptıkları araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Araştırmada açıkça görüldü ki bir filmin gerçekleşmesinde etkin rol oynayan pozisyonlarda kadınlar çok az yer almışlar. Araştırmanın sonucunda aynı oranda olmasa da kadın oyuncuların erkek oyunculardan daha az iş bulmuş ve daha az kazanmış oldukları görüldü.
Danimarka Oyuncular Sendikası Başkanı Katja Elgaard Holm eşitsizlik ve ayrımcılıkla ilgili Danimarka’dan örnekler verdi. Özelikle farklı uyruğu olan oyuncuların karşılaştıkları ayrımcılığın altını çizdi. Kanada Oyuncular Sendikası Birliği Manitoba/Nunavut Temsilcisi Kimberly Rampersad kişisel hikayesinden yola çıkarak oyunculukta etnik kimliği yüzünden sahip olduğu dış görünüşü nedeniyle karşılaştığı ayrımcılığı anlattı ve bunun önüne geçilmesi için her oyuncuya görev düştüğünü aktardı. Avustralya Medya, Eğlence ve Sanat İttifakı Oyuncular Sendikası Başkanı Simon Burke LGBT oyunculara uygulanan ayrımcılığı anlattı ve dünyanın çeşitli yerlerinden ve oyunculardan örnekler verdi. Son olarak SAG-AFTRA temsilcisi engelli oyuncuların karşılaştıkları ayrımcılık örneklerini ve ABD’de konu ile ilgili yaptıkları bazı düzenlemelerle ilgili bilgi verdi.
Panelin sonunda cinsiyet eşitliği ve ayrımcılığa karşı önerge sunuldu, delegeler katkılarını sundu ve ikinci gün oturumları sona erdi.
3.GÜN
Kongrenin üçüncü gününde daha önce verilmiş olan önergeler, tartışmalar sonucunda yapılan değişikliklerle oy birliği ile kabul edildi.
Daha önceki önergelerde yer almayan acil önergeler verildi. Bu önergeler sırasıyla şöyleydi:
Portekiz Sendikası’nın sunduğu “Portekiz’de Kamu Yayıncılığını Müdafaa Etmek” başlıklı önerge
Madagaskar Sendikası’nın sunduğu “İsotry Şehir Tiyatrosu’nun Yenilenmesi” başlıklı önerge
İspanya Sendikası’nın sunduğu “İspanya’da Kişisel Kopyalama” ve “İspanya’da KDV’nin Artmasının Kültür Sektörüne Etkisi” başlıklı önergeler
Finans, Seçim komisyonları Genel Kurul’a raporlarını sundular ve hepsi ibra edildi. Ve yeni dönem Başkan ve Başkan Yardımcılarının seçimine gidildi.
Yapılan seçim sonucunda ACTRA Başkanı Fenne Downey önümüzdeki dört yıl boyunca sürdüreceği FIA Başkanlığı’na seçildi. Christine Payne (Equity, İngiltere), John McGuire (SAG-AFTRA, ABD), Jorge Bosso (FAEE, İspanya), Simon Burke (MAEE, Avustralya), Mikeal Waldorff (DSF, Danimarka), Catherine Almeras (SFA, France) başkan yardımcıları olarak seçildiler. Ardından ülke temsilcisi olarak yönetim kurulunda görev yapacak olan 8 farklı ülkeden 8 üye seçildi.
Yeni Başkan Fenne Downey’in konuşmasının ardından görev süresi sona eren Agnete Haaland için yapılan sunumla Uluslararası Aktörler Federasyonu 20. Kongresi sona erdi.
